INTERVIEW: JP Everaerts: “Je inzetten voor de Planeet blijft fascinerend, het kan op 1001 manieren én je valt nooit zonder werk !”

Deel 2: Van ‘De Groene Belg’ tot ‘Duurzame Demografie’

Links: het Groene Belg-logo als symbool van Belgische weerbaarheid: de ever van Martelange op tricolore achtergrond. Rechts: grappig symbolisch: predikend voor een lege kerk. De kroon boven de preekstoel van de Sankt Nikolauskirche van Eupen is wel een juweeltje van vakmanschap !  (foto Ren de Vree)

 

Waarom laten we zoveel raddraaiers hun gang maar gaan ?

Sinds hij in 2009 met het e-zine De Groene Belg begon was Jan-Pieter Everaerts meerdere keren de eerste om problematieken aan te kaarten, uit te leggen. Zoals met de bij MO* - waar hij in de beginjaren de mediarubriek voor verzorgde - nog te lezen synthesetekst uit 2009 over hoe je zowel de voor- als de nadelen van migratie moet zien. Of zijn eerste dossiers van omstreeks 2012 en de lezingen over overbevolking. De eerste Nederlandstalig Belgische tekst ook, uit 2016, over de theorie van de Planetaire Grenzen.

Werkzaam is JP sinds 2009 in alle soorten stijlen: van recensies langs interviews tot rampverslagen zoals die over de Vesder-overstromingen afgewisseld met af en toe ook leuk ‘fake journalisme’ plus een enkele keer zelfs poëtisch proza over het bronbeekje waar hij dagelijks naar toe stapt. “Dat beekje dat soms een echte waterval wordt, stroomde hier al in de tijd dat de Romeinen hier een heirbaan aanlegden. Het doet me elke dag beseffen hoeveel mensen – naar het schijnt zelfs Ambiorix die hier in de beboste regio aan de Romeinen ontsnapte – er hier al voor me rondgelopen hebben en hoeveel hopelijk ook na mij nog.”

Maar voor en door De Groene Belg kreeg hij ook wel wat problemen, waarover zo dadelijk meer. Het brengt een uitspraak die hij op een keertje deed, in herinnering: “Ik stap overal binnen met goede bedoelingen, maar op hoeveel plekken waar ik kwam, was er niet iets aan de hand en liep het uit de hand ? Waarom toch zijn er zovelen die te lui zijn om zelf te werken, die anderen willen gebruiken, de boel willen belazeren en hoe hen onschadelijk maken voor zij een hoop schade aanrichten ? Daar blijf ik maar mee bezig.”

 

 

De Natuur als eerste en laatste liefde

 

I&M: In je documentatiefardes merkten we dat je vroeger vaak opiniestukken schreef voor De Morgen en De Standaard. Sinds jaren niet meer. Waarom ?

JP: Dat is te wijten aan de breuk met De Morgen in 2001 en ook eentje met De Standaard, die een petitietekst tegen de oorlog in Irak (2003) waar ik de handtekeningen van een 40-tal mediamensen voor verzameld had, niet wou opnemen. Zoals de Franse socioloog Pierre Bourdieu, heb ik ook geen zin meer om in de commerciële kranten het toneeltje te helpen opvoeren dat ze pluralistisch zouden zijn. Bovendien: als je de media wil bekritiseren, kan je er niet tegelijk zoete broodjes mee bakken.

I&M: En je was bekend bij De Standaard want in een artikel schreef één van hun journalisten dat je alles en iedereen durfde bekritiseren.

JP: Dat was iets waar één van mijn broers me scherp voor bekritiseerde: dat ik iedereen met macht in dit land bekritiseerd had. Maar wat moet een journalist dan doen ? ‘Stampen naar onder en likken naar boven’ zoals het spreekwoord zegt ? Tegenover mijn vader die zich veel te veel liet doen, heb ik als jong gastje vaak gezegd dat een baas dient om op te kloppen. Wie zich baas wil maken over anderen, moet daar meteen voor aangepakt worden. Anders mag je de democratie vergeten. Daarom dat het vergeten Charter van Kortenberg uit 1312 ook zo belangrijk is in onze vaderlandse geschiedenis: daar moest Hertog Jan II van Brabant het ‘ius resistendi’ erkennen: het recht op weerstand van de bevolking tegen een onrechtvaardig beleid. Samen met het Britse Magna Charta één van de twee grondleggers van de democratie in Europa. Dus: leiders die bezielen en vooropgaan: ja. Bazen die bevelen: nooit. “Ni dieu, ni maître.”

I&M: Je voorlopig laatste gepubliceerde boek schreef je ook al in 2003, samen met Ludo De Brabander van vzw Vrede en dat gaat over die oorlog tegen Irak. De overval op Irak zoals jij dat noemt, door Bush en Blair. Dat was dus 2003. De jaren nadien viel het zowat stil met e-DIOGENE(S), tot in 2009 De Groene Belg begon. Wat gebeurde er in die tussenjaren, van 2003 tot 2009 ?

 

JP: Dat was een moeilijke periode. Het documentaire netwerk DIVA was door het VAF niet aanvaard geworden als gesprekspartner – vooral omdat we een uitgebreide agenda hadden - waardoor het uiteenviel. Ook Europees stopte het: ik was jarenlang actief als de Belgische vertegenwoordiger bij EDN, het Europees Documentair Netwerk. Daarvoor tal van Europese documentaire festivals bezocht: Amsterdam, Marseille, München, Stockholm … Ook bij Indymedia dat te veel in handen van de PVDA was, was het niets geworden. DIOGENE(S) lag midden jaren negentig zo goed als stil.

 

Dan moest ik zo nodig nog verliefd worden op een jonge Belgisch/Marokkaanse met een schat van een zoontje, waarvan ik dacht dat ze me nodig hadden ... Het heeft me wel veel geleerd over hoe moeilijk interculturele relaties kunnen zijn.

 

In 2008 heb ik achter die ‘relatie’ een punt gezet want het sloopte me. Het is vreselijk dat er nog altijd zoveel vrouwen door mannen vermoord worden, maar het omgekeerde gebeurt ook, maar minder zichtbaar. Op zoek naar iets dat echt de moeite waard is om voor te leven, ontdekte ik toen terug het engagement voor de natuur uit mijn tienerjaren toen ik streed tegen jagers en vogelvangers en met WWF correspondeerde. Je weet het al van de dierenencyclopedie toen: de goesting om te schrijven was er al jong … Schrijven over en ijveren voor natuurbehoud, dat plus mijn verhuis naar de groene Ardennen heeft me gered. Later zijn er nog wel goede vriendinnen bijgekomen, maar liefde en journalistiek/politiek, dat gaat moeilijk samen.

 

Temeer daar je hard zoeken moet om vrouwen te vinden die willen meewerken zonder dat ze ervoor betaald kunnen worden. Alle gedoe ten spijt over de zogenaamde gelijkheid van man en vrouw – volgens de sociologe Bea Cantillon één van de grootste misvattingen van onze tijd – blijven alternatieve media hoofdzakelijk mannenwerk. Het zou beter zijn mocht het meer gedeeld kunnen worden, maar het is wat het is. Je kan vrouwen niet verplichten zich in de informatie-strijd, in de ‘cultuur-oorlog’ te gooien.

 

Maar kijk: wie maakt er dagelijks een ezine over de nieuwe media waar De Groene Belg al jarenlang uit mag putten om op dat vlak bij te blijven ? Hilde Van Gool met Netties.

 

En wie maakt er maandelijks dat sympathieke Groen!Natuurlijk dat ik altijd met veel plezier bespreek ? De Hollandse Tiny van der Meer.

 

En nog een andere Nederlander, Ren de Vree, verblijdt me elke vrijdag met zijn ‘Waals Weekblad’. Ook merkwaardig: dat ik het best op de hoogte gehouden wordt over Franstalig België via een ‘Nederbelg’.

 

I&M: Terwijl je voor de websites onlangs net naar de overkant van het land trok, naar de Westhoek, naar Poperinge.

 

JP: Ja, en we vragen ons daar vaak af, hoe we ooit met elkaar in contact gekomen zijn. Wellicht via één of ander persbericht. Maar via het Internet kan je van thuis uit met heel de wereld in contact staan. Er zijn lezers van De Groene Belg tot in Canada, Japan, Thailand …

 

De 5 uitgangspunten van De Groene Belg

 

I&M: Was er iets concreets dat je in 2009 er toe aan zette om opnieuw te schrijven ? 

 

JP: De berichten destijds over luchtverontreiniging. Hoe die op je inwerkt. Ik stapte eens in Schaarbeek met Sacha langs een kerk die ze aan het opkuisen waren: de buitenmuren waren zwart geworden van de uitlaatgassen. Doen we dat opmerkten, wees zij me erop hoe de luchtvervuiling op heel ons lichaam inwerkt: op onze huid, op onze ogen … Toen er eind 2008 meer bericht werd over de luchtverontreiniging - met name in Panorama met een reportage op een zondagavond die zo verontrustend was dat ik op maandagochtend ‘in alle staten’ een klas binnenstapte en de studenten meteen een fragment toonde, voorafgaand aan de les filmgeschiedenis – heeft me dat erg aan het denken gezet. Dat leverde eerst enkele Groene Belg-test-nummers op. Tot ik begin 2009 besloot met e-DIOGENE(S) te stoppen, ook omdat mensen me zegden: “je geeft veel kritiek op de media, maar zou je het zelf beter kunnen ?”

 

 

Zo ontstond het quasi-dagelijks De Groene Belg met dit zowat als eerste doel: hoe niet gek te worden in een wereld die steeds chaotischer wordt met een mensdom dat steeds meer naar zelfdestructie neigt ? Doordat steeds meer volk met steeds vernietigender middelen bezig is: van de chemicaliën waarmee de boeren de voor hen ook levensnoodzakelijke bestuivers uitroeien, langs het verstikkende verkeer en de stedelijke verloedering met steeds meer drugs en wapens in omloop, tot en met de oorlogswaanzin, mogelijks zelfs met kernwapens. Wereldwijd woeden nu al zo’n 110 gewapende conflicten ! https://geneva-academy.ch/galleries/today-s-armed-conflicts Wat daarbij vaak vergeten wordt, is dat aan oorlogen en heel de bewapeningswedloop fabelachtige fortuinen verdiend worden door de wapenindustrie en wapenhandel. Ook een reden waarom oorlog niet uit te roeien is.

 

De Groene Belg nu heeft als uitgangspunt 5 na te streven doelen, in deze volgorde: ecologisch respect voor de Planeet, streven naar structurele sociale solidariteit in een vrije, democratische samenleving en dat zowel op Belgisch als op inter-nationaal vlak.

 

Wat het laatste betreft: dus niet het kosmopolitisme in de zin van, laat iedereen overal gaan wonen en doen wat hij of zij wil. Wel: respect voor alle min of meer inheemse volkeren in zoverre dat niet botst met de eerste drie doelen. Vrouwenmishandeling bv. is niet goed te praten met ‘respect voor cultuur’.

 

I&M: Maar ben je zo nog journalistiek bezig of … ? Waar is je objectiviteit ?

 

JP: Geloven jullie in objectiviteit ?

 

I&M: Je moet dat toch nastreven. Toch bij de feiten blijven. 

 

JP: Welke feiten ? En hoe wil je die zien ? Van uit welk standpunt ? Vanuit dat van je mediabaas ? Of vanuit het standpunt van de arbeiders in je drukkerij bv. ? Je kan niet zomaar ‘neutraal’ berichten over ‘de feiten’. Het standpunt van de waarnemer beïnvloedt altijd de waarneming. Professor Jan Servaes, die er toch ook al zowat een halve eeuw van mediastudies op zitten heeft, vertelde me dat hij objectiviteit ook zo’n moeilijk begrip vindt. Hij opteert eerder voor eerlijkheid.

 

En als je eerlijk wil zijn moet je duidelijk maken wie je bent en wat je in het leven belangrijk vindt. Welke doelen je dienen wilt. Hoe je naar oplossingen wil zoeken ook.

 

Ook belangrijk: je onafhankelijkheid. Daarom zocht ik geen subsidies die je afhankelijk maken van politici en bureaucratie. Ik doe gratis het werk en de abonnementen van de lezers financieren de noodzakelijke, minimale kosten. Ongebondenheid ook: De Groene Belg is aan geen enkele organisatie gelinkt, wat niet wegneemt dat er met linkse en ecologische verenigingen wel contacten zijn.

 

Met dank aan Rainer Werner Fassbinder

 

I&M: Vaak ging en gaat De Groene Belg helemaal niet over de sociale of ecologische actualiteit in België maar over boeken over filosofie of religies alsook over landen zoals Italië, Oekraïne, Rusland, China zoals met de bijdragen van Hugues Le Paige, Eddy Bonte, Lukas De Vos, Pascal Versavel en Jef Abbeel. Hoe past dat in de 5 doelstellingen ?

 

JP: Als journalist moet je ook werken aan een wereldvisie. Daar komt de filosofie kijken. Journalistiek en filosofie moeten hand in hand gaan. Daarbij laat ik me vaak inspireren door de cineast Fassbinder. Zijn visie kan je in drie punten samenvatten:

 

• Dé Werkelijkheid is niet zomaar kenbaar. Er bestaat dus ook niet één ‘denksysteem’ dat mag pretenderen ‘het allemaal te weten’. Derhalve moet je elk menselijk streven kritisch benaderen. Of zoals Fassbinder stelde: "Ich shiesse in jeden Richtung". Kritiek is nodig op zowel links als rechts alsook op alles wat daartussenin ligt.

 

• Fassbinder volgde ook niet de romantisch-naïeve linkse redenering over de goede mens versus het slechte systeem. We dragen allemaal het goede én het slechte in ons.

 

• Net als de surrealisten was Fassbinder gekant tegen zuiver rationele benaderingen. De mens is ook en vaak vooral een emotioneel wezen. Het volstaat niet mensen te helpen kritisch te denken, je moet elkaar ook emotioneel beroeren tot engagement.

 

Ziedaar uitgangspunten waar uiteraard mag aan getwijfeld worden. Zo was er ooit in De Groene Belg een degelijk uitgewerkt artikel van een Nederlander die inging tegen wat hij de ‘klimaathype’ noemde. Zelf vind ik dat absoluut geen hype, maar je moet durven de argumenten van andersdenkenden onder ogen te zien. Ook als dat je lezers op hun achterste poten doet staan, zoals toen het geval was … (lach)

 

Links tegen links: De Wereld Morgen tegen De Groene Belg

 

I&M: Nog eens terug naar Indymedia: waarom was het daar niets geworden ?

 

JP: Als één van de laatsten van hen die Indymedia in 2000 hielpen oprichten, vertrok ook ik uit onvrede over de overmacht van de PVDA'ers Han Soete en Christophe Callewaert.

 

Vanaf 2001 had ik nochtans veel gepubliceerd op Indymedia. Na enkele maanden al méér dan honderd artikels. Positief was dat iedereen zomaar vrij kon publiceren op de website en dat voor een publiek van dagelijks duizenden bezoekers. Bovendien kreeg je veel reacties. Een mooie was deze: “Indymedia zou mooi zijn als het meer jpe zou zijn.”

 

Tijdens de top van Laken, eind 2001, beleefde Indymedia zijn hoogtepunt. Het stond toen voor de brede andersglobalistische beweging in België. Maar doordat die beweging geen lang leven had én door de greep van de PVDA op Indymedia liep het mis. Indymeda België kreeg ook last met Indymedia Internationaal. Finaal doekten Soete en Callewaert het op om in 2010 De Wereld Morgen te starten.

In het midden naast links Han Soete op 30/10/2010 in een mediadebat bij Radio Centraal. Rechts onderaan VRT-journalist Jan Balliauw. https://redactie.radiocentraal.be/Home/2010/10/30/30-jaar-centraal/

I&M: Jij werd met De Groene Belg door De Wereld Morgen voor de Raad voor Journalistiek gedaagd. Op Wikipedia vonden we dat zij die klacht indienden betreffende: "de kritiek van het e-zine op de banden van Soete en Callewaert met de PVDA en de manier waarop dat hun website kleurt." De klacht werd echter op 10 maart 2011 over de volledige lijn verworpen.” (8)

 

JP: De klacht kwam van Soete, Callewaert én zogezegd ook van Dirk Barrez, maar een paar jaar nadien stapte Dirk zelf op wegens de PVDA-greep op DWM. Hij vertelde me later ook dat de twee anderen zijn handtekening hadden nagemaakt. Schriftvervalsing. Dat soort praktijken. Bizar was ook dat Soete op de hearing bij de Raad beweerde dat hij uit de PVDA gestapt was. Begin 2014 werd hij de verantwoordelijke voor de PVDA-media. Bij de Europese verkiezingen van 2014 was hij lijstduwer voor PVDA.

I&M: Komt het ooit nog goed tussen jou en je vroegere strijdmakkers ?

 

JP: Twee breuken met het PVDA-milieu zijn genoeg geweest. Heel de Amada-PVDA-geschiedenis heeft veel idealistische jonge mensen gedesillusioneerd. Hadden ze zich kunnen ontwikkelen tot een moderne, niet dogmatische, echt linkse partij, dat was veel beter geweest. Er ligt ter linkerzijde een groot gat dat niet wordt ingevuld door de rozige sociaal-democraten en derhalve vaak gekaapt door extreemrechts.

 

I&M: Extreemrechts dat jou evenmin lust. We vonden op het Web een kritiek in ‘Pallieterke’ op een Groene Belg-standpunt in het maandblad ‘De Journalist’ over Bart De Wever en zijn kritiek op de media. (9)

 

JP: Die gasten kunnen niet anders dan Bart De Wever verdedigen. Wat merkwaardig is, is dat die van Pallieterke erin slagen hun gedrukt extreemrechts weekblad te blijven volhouden. Zonder reclame. Zo’n weekblad ter linkerzijde lijkt onmogelijk. Ze moeten rijke rechtse geldschieters hebben.

 

Welk alternatief voor ‘No Borders’-chaos ?

 

I&M: En de andere Indymedia’s waar het bij Dessers over ging ?

 

JP: Verdwenen. Tot 2022 was er wel nog Indymedia Brussel. Vooral Franstalig. En de thematiek was daar wel beperkt. In sommige periodes ging het haast alleen erover, dat de grenzen wereldwijd weg moeten: "No Borders." Als ik zoiets zie, krijg ik zin om op alle consequenties daarvan te wijzen, maar te vrezen valt dat je met mensen die daar hun levenszin uit halen, niet zomaar een kritische dialoog kan aangaan. Doodjammer, want de linkerzijde rijdt zich in heel Europa de vernieling in, door haar bij de autochtone bevolking bijzonder onpopulaire houding inzake massamigratie.

 

I&M: Jouw pleidooi is er eerder één van: "Laten we het goed maken voor iedereen in eigen land en dan gaan we samen op vakantie bij elkaar."

 

JP: Maar dat kan je niet zomaar even realiseren. Dus zullen er nog veel mensen naar hier migreren waar je menselijk moet mee omgaan. Maar dat vanuit de doelstelling dat het overal goed moet worden. Je kan niet hier zomaar vluchtelingen opvangen uit bv. Nigeria en ondertussen niets doen tegen een multinational zoals Shell die daar het milieu kapot maakt. Dan laat je al de mensen ginder in de steek.

 

Het gaat ook niet op, dat je goed geschoolde mensen van elders naar hier haalt want dat is pure ‘brain drain’: hersenroof. In Groot-Brittannië werkten jaren geleden al meer Ghanese verpleegsters dan in Ghana. Zijn er dan in Ghana geen zieke mensen meer ?

 

In plaats van de held te willen uithangen met 'no border' betogingen, moeten we vooral de ontvoogdingsbewegingen, vakbonden, vrouwenorganisaties, boerencoöperaties en milieu-activisten in het zuiden dringend meer steunen. Net het omgekeerde van wat rechtse – ook de ‘Vlaamse’ – regeringen nu doen door zwaar te snijden in de budgetten voor ontwikkelingssamenwerking. (Iets waar we overigens ooit een beter woord voor moeten vinden. Want wie moet wie ‘ontwikkelen’ ? Ecologisch/economische samenwerking dan maar ?)

 

"How can we do what must be done, in just one short life ?"

('Tales', Uriah Heep)

 

I&M: Je vertelde eerder dat het opzet van De Groene Belg diepgaander en zoekender is dan dat van De Wereld Morgen. Verklaar je nader.

 

JP: Met De Groene Belg hoef ik niet aan een partijbelang te denken. Zelfs niet aan het aantal betalende abonnees want ook daar dreigt gevaar: dat je alleen nog durft schrijven wat je lezers willen lezen. Dat heeft bijvoorbeeld De Morgen veel doen inbinden; niet alleen de druk van eigenaar Van Thilo.

 

En het diepgaande: dat vind je bijvoorbeeld in de dossier-artikels over overbevolking, een thema waar haast niemand aan wil. In de aandacht voor de kelderende biodiversiteit, voor al het verdwijnend dieren- en plantenleven, iets wat je bij de rest van links en zelfs bij Groen, ook maar weinig vindt, bekommerd als ze vooral zijn over het klimaat want dat raakt de mens zelf. Ook het thema van de migratie, komt hier diepgravender aan bod dan in veel teksten waarvan de schrijvers vooral zichzelf promoten als superwereldburgers.

 

I&M: Het feit dat er geen echte website is, geen archief ook waarin je per thema kan opzoeken, vinden wij wel grote minpunten.

 

JP: Dat is zo, maar wat zou een goed onderhouden website kosten ? Al mijn kritische teksten zomaar op het web te grabbel gooien, doe ik liever niet. Als ik eens echt tevreden ben over een artikel of het echt belangrijk of uniek vindt waren en zijn er wel bevriende websites om die teksten te publiceren zoals www.Uitpers.be , https://pala.be/ en https://www.duurzamedemografie.be/. Maar er wordt nu rond de jaarwisseling wel werk gemaakt van meer basisteksten op de websites van zowel De Groene Belg als Mediadoc. Teksten die de tand des tijds kunnen doorstaan, teksten van min of meer blijvende waarde.

 

Overigens kan je in zo’n min of meer gesloten circuit van een email-magazine, vrijer je meningen ontwikkelen en discussiëren dan indien alles meteen wereldwijd zichtbaar is. Want veel mensen zijn toch zo snel op hun teentjes getrapt. Voor je het weet voelt er zich iemand ‘microbeledigt’. Vroeger noemden we dat ‘kruidje-roer-me-nietjes.’

 

I&M: Je hebt dus liever weinig lezers en weinig impact, maar met meer vrijheid van denken, dan omgekeerd ?

 

JP: Zo kan je het stellen. En als het gedachtengoed dat in De Groene Belg ontwikkeld en verspreid wordt, echt de moeite waard is op sommige vlakken, dan moeten we er maar op rekenen dat die ideeën hun weg naar meer mensen vinden.

 

‘Demografische transitie’ in 3 generaties. Op de foto was oma Irma Uyttebroeckx 62: een stokoud vrouwtje na een leven van hard boerinnen-labeur en 10 bevallingen. 8 kinderen bleven in leven. Kort na deze foto overleed oma. Dochter Justine kon 4 van haar 5 kinderen in leven houden. Baby JP is nu gezond 66 met 0 kinderen.

Zoals de overbevolkingsartikels bijdroegen tot de oprichting in 2021 - na jaren van voorbereidend vergaderen én een eerste spandoekactie op een klimaatbetoging - samen met Fons Jena van vzw Duurzame Demografie. https://www.duurzamedemografie.be/ Fons, heel gedreven als hij is, schreef ook het boek ‘We zijn met te veel’ en werd tevens voorzitter van het Europees demografisch netwerk eurASP. Gemotiveerd door een Afrikaanse studentendocumentaire over wat een hel van een leven het betekent voor Afrikaanse vrouwen om 6 tot 10 (zoals mijn oma langs moeders kant) of nog meer kinderen op te voeden, leg ik inzake demografie vaak de nadruk op het belang van het voorkomen van nog meer leed. We zitten elkaar al op zoveel plaatsen, zo sterk in de weg, dat het geleuter over de nood aan meer werkkrachten voor de economie, moet stoppen. Economische groei die ten koste gaat van de ecologie, is geen groei, maar zelfvernietiging. Maar leg dat maar eens uit aan Huts-knecht De Wever of crossfanaat Bouchez.

 

Terugkomend op De Groene Belg: er zijn ook experimentele media nodig, zoals je labo's hebt voor zuiver wetenschappelijk onderzoek, voor onderzoek dat niet meteen gericht is op toepassingen. Als je altijd met de toepassingen in het achterhoofd zit, zal je veel ideeën op voorhand uitsluiten.

 

Typisch voor de toekomst: de toekomst ligt nooit vast

Klimaatbetoging Brussel 15/3/2019: Met oma op stap voor het klimaat: van links naar rechts de zussen De Wever, Kyra Gantois en - met het bordje, vermoedelijk - de Naamse Adelaide Charlier. (foto: jpe)

I&M: Na al het jongerenklimaatprotest van de jongste jaren: hoe zie jij, na al je studiewerk en activiteiten, de toekomst van de planeet, tijdens onze levens ?

 

JP: Laat me eerst dit vertellen. Een tijd geleden stond ik in op een beboste heuvel naar een zonsondergang te kijken en te genieten van het gratis kleurenspektakel. En ik dacht aan de Aarde zoals we haar nu vanuit de Ruimte kunnen zien. Die kleine blauwe knikker – ‘the blue marbel’ - in een onmetelijk duister heelal. Mijn eigen nietigheid in dat geheel, gaf me een gevoel van totale onmacht en dat was heel bevrijdend. De loodzware last van ‘de wereld te moeten redden’, die van mijn schouders viel. Als individu stellen we bijzonder weinig voor. ‘Dust in the wind’. Wat zijn we anders dan een complex biologisch klompje sterrenstof dat dood-noodzakelijk weer verkruimelt ?

 

Jammer genoeg zijn we al met 8,2 miljard van die klompjes. Velen daarvan richtten over hun leven verspreid een enorme ravage aan. Zo erg dat men in Zweden de theorie ontwierp van de 9 planetaire grenzen waarvan we er al zes of misschien wel zeven overschrijden. (10) Doen we zo verder, brengen we ons eigen voortbestaan, in het gedrang. Denk aan de klimaatchaos, waterschaarste in de megasteden, leeggeviste oceanen, oprukkende woestijnen enzoverder.